سرزمين کهنسال هرمزگان که تاريخ ، فرهنگ ، سنتها ، آداب و رسوم ديرپايش همواره گوياي جاودانگي و قدمت ريشه دارش بوده است ، درپهنه ي خود هزاران رمزو راز دارد. يادها ، يادبودها وآثارباستاني که تاريخ پر بارش را به نظاره مي نشيند ، در کنار دستاوردهاي بزرگ صنعتي و اقتصادي ، در عصر جمهوري اسلامي چهره ي روشن هرمزگان معاصر را به تصوير مي کشد و در مجموع هرمزگان ديدني و شنيدني را در پيش چشم سياحان و مسافران مشتاق به نمايش مي گذارد

موقعيت جغرافيايي
هرمزگان با 68/476 کيلومتر مربع در شمال آبهاي نيلگون خليج فارس و بخشي از درياي عمان قرارگرفته است وهمسايگانش را استان کرمان در شمال و شمال شرقي ، سيستان و بلو چستان در جنوب شرقي و استانهاي فارس و بوشهردر مغرب تشکيل مي دهند . اين استان به خاطر مشرف بودن بر تنگه استراتژيک هرمز و دارا بودن تقريبا اکثرجزايرايران ازاهميت ويژه اي برخورداراست.

ويژگيهاي طبيعي
استان هرمزگان ، از نظر پستي و بلندي و ناهمواري ها ، به دو قسمت تقسيم مي شود:
1- مناطق کوهستاني که بخش مهمي ازناحيه ي شمالي تنگه ي هرمز و قسمت شمال و مشرق ميناب ( بشاگرد) را تشکيل مي دهد. کوههاي استان در حقيقت ، دنباله ي کوههاي زاگرس اند که به تدريج از شمال به جنوب از ارتفاع آنها کاسته شده و به تپه هاي آهکي ، گچي و نمکي تبديل مي شوند . از کوههاي بلند اين استان مي توان به کوه فارغان در شمال بندرعباس با ارتفاع3267 متر، کوه شب با بلندي 2681 متر در شمال شرق شهرستان بندرلنگه ، کوه گنو با 2447 متربلندي در شمال بندرعباس و کوه بشاگرد در شمال شهرستان ميناب اشاره کرد.
2- ناحيه ي پست کناره يا جلگه که در تمام طول ساحل به موازات خليج فارس و درياي عمان گسترده شده است.

خليج فارس
خليج فارس با مساحت حدود 240000  کيلومترمربع ، در جنوب ايران واقع شده و طول آن از دهانه ي تنگه ي هرمز تا اروند رود حدود1259  کيلومتراست . کم عرض ترين قسمت آن 185 کيلومتر و طويلترين قسمت ان 350 کيلومتر است.عميق نقطه ي آن نيزدر15کيلومتري جنوب تنب بزرگ واقع شده و عمق آن 93 متر است . خليج فارس به علت دارا بودن منابع عظيم نفتي و منابع غذايي فراوان و صيد مرواريد ، يکي از مناطق استراتژيک جهان به حساب مي آيد.

تنگه ي هرمز
اين تنگه با 55 کيلومتر عرض و 128 متر عمق ، ارتباط نزديک به هزار کيلومتر راه آبي جنوبي کشور را به آبهاي آزاد جهان از طريق درياي عمان امکان پذير مي سازد و از اين لحاظ ، از موقعيت جغرافيايي خاصي برخوردار است. استان هرمزگان به ویژه بندرعباس کیش ، قشم و لنگه  چون در حاشیه خلیج فارس و در همسایگی تنگه هرمز قرار دارد، از نظر اقتصادی ، سیاسی ، فرهنگی ، و اجتماعی  دارای اهمیت  بسیار است . از این رو همیشه مورد توجه و طمع استعمار گران بوده است .
امروزه از تنگه هرمز به عنوان گلوگاه اقتصادی ایران یاد می شود.

آب و هوا
اکثر مناطق استان هرمزگان داراي دو فصل ، گرماي طولاني و زمستان هاي کوتاه و معتدل است. فصل گرما همراه با شرجي 9 ماهه که درماه تير و مرداد به اوج خود مي رسد و فصل معتدل سه ماهه که از اوايل آذرماه شروع مي شود تا اسفند ماه ادامه مي يابد.

ويژگي هاي اجتماعي
جمعيت استان هرمزگان براساس آمارسال 1379 بالغ بر 1198107 نفر بوده که ازاين تعداد 681308 نفر در روستاها و 516799 نفر در شهرهاي استان سکونت دارند .
 مردم هرمزگان از لحاظ نژادي به دو گروه تقسيم مي شوند :سفيدپوستان شامل آرياييهاي مهاجر، اعراب و مهاجران جوياي کارو سياه پوستان باقي مانده تيره پوستان بومي و سياهپوستان مهاجر که از آفريقا و سواحل عربستان هستند.
زبان اکثر مردم استان گويشي از زبان فارسي است که به بندري معروف است. در اين لهجه تعدادي لغات عربي ، بلوچي و انگليسي وجود دارد .
در بعضي از مناطق استان به زبان عربي و گويشهاي محلي تکلم مي کنند .
 دين اکثريت مردم اسلام است و پيرو مذهب تشيع و تسنن( شافعي)هستند.

سابقه تاريخي
خليج فارس در گذشته ، بزرگترين مرکز نيروي دريايي هخامنشينان در جهان آن روز به شمار مي رفته و جزاير بزرگي همچون قشم  ، لارک ، هنگام کيش  و هرمز مرکز قدرت عظيم دريانوردي آن زمان بوده است .
در مدت کوتاهي برخي از اين جزاير تحت تسلط يونانيان قرار گرفت وازآن به عنوان پايگاهي براي تصرف هند استفاده مي کردند . بر اثر زوال سلسله پارت و روي کار آمدن ساسانيان گروههاي بزرگي از اقوام اين سلسله به پايگاههاي دريايي ايران در خليج فارس سرازير شدند و شهرهاي بزرگي در سواحل خليج  فارس و درياي عمان به وجود آوردند . دراواخر قرن هفتم هجري قمري  ، خربس ، قلات ، سوزا ، ديرستان ، لافت و قشم رونق خاصي يافت . در قرن هشتم سپاهيان امير تيمور به شهرهاي ساحلي هرمز کهنه يورش برد و قلعه هاي آنجا را تسخير کرده و به آتش کشيد .
اولين گروه استعمارگران از سال 908 ه . ق به سرپرستي واسکودوگاما در بنادر خليج فارس پياده شدند . در سال 1507 ميلادي گروهي از پرتغاليها به فرماندهي آلبوکرک وارد خليج فارس شده و به نابسامانيهاي خليج فارس دامن زدند تا اينکه الله ورديخان ازجانب شاه عباس اول مامور دفع پرتغاليها شد . در سال 922 ه . ق براي سومين بار پرتغاليها با نيروي زياد به خليج فارس روي آورده و بندر گمبرون را همراه با جزيره هرمز و تمامي شهرهاي هرمزگان از جاسک تا لنگه را تحنت سيطره خود در آوردند
در سال 1032 ه . ق شاه عباس صفوي شهرهاي اشغال شده هرمز ، کنگ ، لنگه و بندر گمبرون را به فرماندهي امام قلي خان حاکم فارس ازتصرف پرتغاليها از منطقه به تدريج هلنديها و انگليسيها به هرمزگان آمدند و با افتتاح تجارتخانه ها و احداث عمارات عالي ، خود به رقابت تجاري با يکديگر پرداختند . دوليت فرانسه نيز به دست ژنرال گاردن با تاسيس کنسولگري در بندرعباس ، منابع مالي عظيمي را به يغما برد . در اين زمان کشورهاي ديگري مانند بلژيک ، روسيه و اسپانيا نيز دراين شهر امتيازاتي داشتند .

ميناب: ميناب از شهرستانهاي سرسبز آباد و با رونق استان و دومين شهر بعد از بندرعباس است . رودخانه پر آب و شيرين ميناب ، علاوه برآبياري نخلستانها و مزارع ، آب شرب شهر بندرعباس را نيز تامين مي کند .
فاصله ميناب تا بندرعباس 104 کيلومتر است . قلعه هزاره ، باغات انبه ، سد استقلال از جاذبه هاي ديدني ميناب هستند . پنجشنبه بازار که محل فروش صنايع دستي ميناب است از رونق خاصي برخوردار مي باشد .

بندرلنگه: اين شهر به بندر مرواريد شهرت داشته و داراي بافت شهري بسيار زيبايي است . بندرلنگه از لحاظ قدمت داراي دومين مدرسه کشور ، دومين فرودگاه کشور ونيز شهرداري آن با قدمتي صد ساله داراي اولين طرح جامع شهري در کشور مي باشد .از آثار تاريخي اين شهر مي توان به خانه فکري ، خانه بلوکي ، خانه شيخ سلطان العلما ، خانه بستکي، مسجد ملک بن عباس و برکه هاي متعدد اشاره کرد

بستک: شهرستان بستک در شرق بندرعباس قرار دارد و داراي فرهنگ و تاريخي غني است . از جاذبه هاي گردشگري آن مي توان به حمام بستک ، کاروانسرا و بازار قديم بستک اشاره کرد .

رودان: اين شهرستان در شرق استان هرمزگان واقع و داراي استعدادهاي طبيعي و يکي از قطبهاي مهم کشاورزي محسوب مي شود . فاصله رودان تا بندرعباس 110 کيلومتر است .

حاجي آباد: اين شهرستان در 175 کيلومتري شمال بندرعباس واقع است .
نسبت به ساير شهرستانهاي استان داراي آب و هوايي مطبوع تري مي باشد .از نقاط ديدني و تفريحي اين منطقه مي توان به آبشار تزرج اشاره کرد .

جاسک: جاسک يکي از مهمترين بنادر تجاري و صيادي است که آنرا جک و راس الجاسک نيز نام نهاده اند . از جاذبه هاي ديدني اين منطقه مي توان به ساحل شني و صخره اي  ، جنگل حرا ، غارهاي سادرمن وآبگرم پوراف اشاره کرد . شايان ذکر است که غارهاي سادرمن درميان کوهستانهاي شمال شرقي جاسک و در امتداد يکي از شعبات رودخانه جاسک کهنه قرار دارد .

فين: فين يکي از بخشهاي شهرستان بندرعباس است و در 90 کيلومتري شمال بندرعباس واقع است . از پتانسيلهاي گردشگري اين بخش مي توان به جاذبه هاي طبيعي  ( چشمه ، رودخانه ، آبشار و نخلستانهاي متراکم ) جاذبه هاي تاريخي ( قلعه فين و آسياب ) و مجموعه استخر اشاره نمود .

قشم: بزرگترين جزيره ايراني خاورميانه در خليج فارس است . فاصله قشم تا بندرعباس 22 کيلومتر بوده . از جاذبه هاي توريستي اين منطقه مي توان به قلعه پرتغاليها ، غار خربس ، کارگاههاي لنج سازي درگهان ، باشگاه هوايي و معماري محل لافت اشاره کردد .
جنگل حرا (مانگرو ) يکي از منحصربه فردترين اکوسيستمهاي سواحل جنوبي ايران مي باشد که مساحتي بالغ بر 20 هکتار را شامل مي شود .

کيش: جزيره کيش حدود 60 کيلومتر مربع مساحت دارد . فاصله آن از راه دريايي تا بندرعباس 300 کيلومتر و جزيره قشم 255 کيلومتر مي باشد .جزيره قشم 255 کيلومتر مي باشد . جزيره مرجاني کيش يکي از جذاب ترين جزاير خليج فارس بوده واز طبيعي زيبا ، سبز و منحصر به فرد با سواحلي آرام ، ماسه هاي مرجاني ، آب زلال و درياي شفاف با انواع ماهيهاي رنگارنگ و تزييني برخوردار مي باشد .

ابوموسي: شهرستان ابوموسي از جنوبي ترين شهرستان کشور ايران محسوب مي شود و مجموعه اي از جزاير تنب بزرگ ، تنب کوچک ، فارور سيري را داراست .سواحل بکر و ماهيهاي زيبا و رنگارنگ از جاذبه هاي اين شهرستان است .

ادامه مطالب را نیز مشاهده کنید..........